LIBOR Soruşturması ve Türkiye İçin Dersler

Bugün sizlerle dünya çapında çeşitli ülkelerde ve Avrupa Birliği bünyesinde eş zamanlı olarak yürütülmekte olan ve konusu Londra Bankalar Arası Faiz Oranları'nın (LIBOR) danışıklı olarak birbirleriyle rakip olan bankalar tarafından belirlenmesi iddiası olan soruşturmalara ilişkin olarak basına yansımış demeçlerden bir kronoloji sunmak ve sonrasında bu soruşturma ile Türkiye’de yürütülmekte olan bankacılık soruşturması arasındaki benzerlikleri vurgulamak istiyorum.


Kronolojik açıklamalara geçmeden önce vurgulamak istediğim husus şudur ki; kapsamı ve yaygınlığı oldukça geniş olan bu soruşturmanın bu büyüklüğüne rağmen içeriğine ilişkin ancak çok az bilgi basına yansımış durumdadır. Bu nedenle, aşağıda yer verilen kronoloji, sınırlı miktardaki bilgi kırıntılarının derlenip bir süzgeçten geçirilerek size sunulmuş halidir. Zaman içinde daha detaylı bilgilere erişim imkânımız oldukça LIBOR soruşturması konusunda yazdıklarımı güncellemeyi sürdüreceğim.

Buna göre, yürütülmekte olan LIBOR soruşturmalarının kronolojisi şu şekildedir:

27.4.2011 İngiliz Finansal Hizmetler Otoritesi (FSA), Amerikan Vadeli Emtia Piyasası Ticaret Komisyonu (CFTC), Amerikan Sermaye Piyasası Kurumu (SEC) ve Amerikan Adalet Bakanlığı’nın (DOJ) Barclays hakkında İngiliz Bankerler Birliği kanalıyla rakip bankalar ile birlikte rekabete aykırı biçimde LIBOR'u belirlemek ve manipüle etmek iddiası ile soruşturma yürütüldüğü kamuoyuna ilan edilmiştir.

6.5.2011 CFTC, SEC ve Avrupa Komisyonu, çeşitli panel bankalar tarafından yapılan başvurular neticesinde Royal Bank of Scotland (RBS) hakkında rakip bankalar ile birlikte rekabete aykırı biçimde LIBOR'u belirlemek ve manipüle etmek iddiası ile soruşturma yürütüldüğü kamuoyuna ilan edilmiştir.

16.5.2011 CFTC, SEC ve Avrupa Komisyonu, çeşitli panel bankalar tarafından yapılan başvurular neticesinde Lloyds Banking Group (Lloyds) hakkında rakip bankalar ile birlikte rekabete aykırı biçimde LIBOR'u belirlemek ve manipüle etmek iddiası ile soruşturma yürütüldüğü kamuoyuna ilan edilmiştir.

26.6.2011 UBS, hakkında SEC, CFTC, DOJ, FSA ve Japon finansal Hizmetler Ajansı (JFSA) tarafından LIBOR oranlarını rekabete aykırı anlaşmalar yoluyla belirlemek iddiasıyla yürütülmekte soruşturmalar kapsamında DOJ ile koşullu pişmanlık ve akabinde koşullu ceza muafiyeti almak konusunda anlaşmaya vardığını duyurmuştur.

3.2.2012 İsviçre Rekabet Kurumu (COMCO), UBS, Credit Suisse, Deutsche Bank AG, RBS, Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ, Citigroup Inc., HSBC Holdings plc, JP Morgan Chase & Co., Mizuho Financial Group Inc., Rabobank Groep N.V., Société Générale S.A., Sumitomo Mitsui Banking Corporation hakkında LIBOR ve Tokyo Bankalar Arası Faiz Oranları (TIBOR) oranlarını rekabete aykırı biçimde belirledikleri/manipüle ettikleri iddiası ile soruşturma başlattığını kamuoyuna duyurmuştur.

7.2.2012 UBS, İsviçre’de COMCO tarafından açılan rekabet soruşturması kapsamında yaptığı pişmanlık başvurusu üzerine koşullu muafiyet aldığını kamuoyuna duyurmuştur.

20.3.2012 Deutsche Bank AG, dünya çapında yürütülmekte olan LIBOR soruşturmaları kapsamında çeşitli ülkeler nezdinde kendisine tebliğ edilmiş mahkeme celpleri ve Avrupa Komisyonu tarafından gönderilen çeşitli bilgi isteme yazılarının bulunduğunu teyit etmiş ve  kamuoyuna duyurmuştur.

30.3.2012 RBS ve HSBC, Avrupa Komisyonu tarafından yürütülmekte olan LIBOR ve Euro Bankalar Arası Faiz Oranları (EURIBOR) soruşturması kapsamında olduklarını kamuoyuna duyurmuşlardır.

30.3.2012 DG Comp Başkanı Joaquin Almunia tarafından yapılan açıklamada, LIBOR ve EURIBOR pazarlarında yürütülmekte olan soruşturmalar yanında TIBOR pazarındaki olası ihlallerin de soruşturulduğu belirtilmiştir.

27.6.2012 Barclays, hakkında LIBOR oranlarının rekabete aykırı biçimde belirlenmesi ihlaline katıldığı gerekçesiyle yürütülen soruşturmalar kapsamında sulh olabilmek için CFTC’ye 200 milyon ABD doları, DOJ’a 160 milyon ABD doları ve FSA’ya da 92.8 milyon ABD doları olmak üzere toplam 450 milyon ABD dolarını ödemeyi kabul etmiştir. REkabet ihlaline katılımın bu sulh çerçevesinde banka tarafından kabul edilmesi üzerine bankanın genel müdürü ve icra komitesi başkanı istifa etmiştir.

31.7.2012 UBS’in CEO’su Sergio Ermotti, UBS’in LIBOR, EURIBOR VE TIBOR'un rekabete aykırı biçimde belirlenmesi nedeniyle yürütülmekte olan soruşturmaların merkezinde UBS’in bulunduğuna dair piyasada bir algı oluştuğunu ancak bunun doğru olmadığını belirtmiştir. Ayrıca Sergio Ermotti, UBS’in yürütülmekte olan rekabet soruşturmalarından Yen LIBOR, Euroyen LIBOR ve Swiss Franc LIBOR ile ilgili olanlarından, daha önce yaptıkları pişmanlık başvuruları nedeniyle koşullu ceza muafiyeti aldıklarını açıklamıştır.

9.8.2012 JPMorgan Chase, hakkında SEC, CFTC, DOJ, FSA, Kanada Rekabet Kurumu ve COMCO tarafından hakkında LIBOR’u rakip bankalar ile birlikte rekabete aykırı biçimde belirlemek ve manipüle etmek iddiası ile soruşturma yürütüldüğü kamuoyuna ilan edilmiştir.

19.9.2012 DG Comp Başkan Yardımcısı Cecilio Madero Villarejo, yaptığı açıklamada, yürütülmekte olan LIBOR soruşturması çerçevesinde çok etkileyici miktarda pişmanlık başvurusu aldıklarını; bunun da Avrupa Komisyonu’nun elindeki dosyanın ne kadar sağlam delillere dayanan ciddi sonuçları olacak bir dosya olduğunu gösteren en iyi kanıt olduğunu belirtmiştir.

24.9.2012 DG Comp Başkanı Joaquin Almunia, LIBOR soruşturması sürecinde elde edilen deliller ışığında soruşturma konusu ihlalin ağırlığının ortalamanın üzerinde olduğunu belirtmiştir. Almunia ayrıca Avrupa Komisyonu tarafından yürütülmekte olan soruşturmanın esas olarak bankalar arasında “ticaret yaparken aldıkları pozisyonları etkileyecek”, “gelecekteki trendlere ilişkin beklentileri birbirlerine ileterek pazarı şeffaflaştırcak” ve bu sayede yaşanan şeffaflaşma ile “LIBOR oranlarını uyumlulaştırmaları /belirlemeleri /manipüle etmeleri” eylemini gerçekleştirmelerine neden olabilecek bir bilgi değişimi/anlaşma olup olmadığının değerlendirilmesi üzerinde yürüdüğünü belirtmiştir. Bu bilgi değişiminin çok kısa bir örneğini fikir vermek adına aşağıda bulabilirsiniz. Bahse konu belge, DOJ, CFTC ve SEC tarafından üçlü biçimde yürütülmekte olan soruşturma nezdinde elde edilmiş ve rakip trader/broker'lar arasında faiz oranlarının nasıl belirlendiğini ya da manipüle edildiğini gösteren örnek ve ibret niteliğinde bir belgedir:

2.11.2012 RBS, hakkında ABD, Avrupa Birliği ve Asya’da çeşitli ülkelerde halen yürütülmekte olan LIBOR soruşturmaları çerçevesinde cezalandırılmayı beklediğini, cezanın miktarı konusunda bir tahminleri olmadığını ancak sulh olmak için yakın zamanda ilgili otoriteler ile temasa geçeceklerini kamuoyuna duyurmuştur.

20.12.2012 UBS, hakkında Amerikan, İngiliz ve İsviçre makamları tarafından LIBOR oranlarının birbirleriyle rakip olan bankalar tarafından danışıklı biçimde belirlendiği iddiasıyla yürütülmekte olan soruşturmalarda sulh olma yoluna gitmeyi tercih etmiş ve bunun karşılığında 1.5 milyar Amerikan doları ödemeyi kabul etmiştir.

Regülatörler tarafından yapılan açıklamalara göre UBS, sayıları yaklaşık 40-50 civarında olan trader’ları vasıtasıyla, banka üst yönetiminin de bilgisi ve hatta desteği dahilinde, 2005-2010 yılları arasında başta Japonya’daki kolu vasıtasıyla Yen LIBOR ve Euro Yen LIBOR oranları olmak üzere çeşitli finansal piyasalarda yaklaşık 2,000 kere gösterge faiz oranlarını manipüle etme eylemi gerçekleştirmiştir.

Soruşturma sürecinde bulunan belgeler arasında bahse konu rekabet ihlallerini gerçekleştiren trader’lara çeşitli ödüller ve kariyer fırsatları sunulduğunu gösteren belgeler de bulunmaktadır. Hatta daha da ilginç bir belgede, UBS’in, rakipleri ile arasında faiz oranlarının manipüle edilmesi için aracı olması ve kendisi ile rakiplerine bu konuda yardımcı olması için 18 aylık bir süre boyunca bir broker firması tuttuğu ve onlara toplam 24.363 Amerikan doları ödeme yaptığı görülmektedir.

Çok açık ihlal belgeleri olması ve ihlal neticesinde önemli oranda kar elde etmesi nedeniyle UBS’in sulh olurken ödediği para, kısa süre önce Barclays’in sulh olurken ödediği 450 milyon ABD doları tutarının yaklaşık 3 katı olmuştur.

Yine çok açık ihlal belgeleri olmasına rağmen, Amerikan otoritelerince UBS ya da diğer büyük bankalar ile sulh yoluna gidilmesinin ya da gidilecek olmasının ve ceza davalarının açılmamasının nedeni olarak hala atlatılmayan finansal kriz ve olası bir ceza davaları ile durumu daha da kötü hale gelebilecek UBS’in ya da diğer bankaların başta Amerikan finansal sistemine verebileceği zararlar olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca bankaların çok kuvvetli lobisinin de gücünü ihmal etmemek gerekir diye düşünüyorum.

UBS tarafından yapılan en son açıklamada, yapılan sulh anlaşmaları çerçevesinde rekabet ihlallerinin kabul edildiği ve bahse konu rekabet ihlallerine neden olan yönetici ve trader’ların tamamının işlerine son verildiği açıklanmıştır. Ancak Barclys'den farklı olarak banka genel müdürü veya icra komitesi başkanı istifa etmemiştir.

Bugüne yaşananlar ve yapılan itiraflardan piyasaya yansıyan haberler bize toplam 12-15 büyük banka tarafından 2005-2010 yılları arasında gerçekleştirilmiş çok büyük boyutta ve oldukça yaygın bir rekabet ihlalinin olduğunu teyit etmektedir. LIBOR oranlarındaki çok ama çok küçük bir oynama ile milyonlarca dolar kazanabilen soruşturma konusu bankaların, ihlalin olduğu 5 sene içinde yaptıkları bu tekrar eden rekabet ihlalleri ile çok önemli miktarlarda paralar kazanmış olmaları da muhtemeldir. Dolayısıyla mevzu bahis olan rekabet ihlali ile bu bankaların elde ettiği gelirler bir yana, LIBOR'un danışıklı olarak birbirleriyle rakip olan bankalar tarafından belirlenmesi,  tüm dünyada neredeyse istisnasız her ülkede gösterge faiz konumunda olan LIBOR oranlarına ilişkin güveni zedelemiş ve bu oranları gösterge olarak kullanan neredeyse tüm ülkelerin bu kartelden etkilenmesine neden olmuştur. Dolayısıyla şahsi kanaatim, bu bankaların neden oldukları doğrudan ve dolaylı zararların  boyutunun büyüklüğünün yanında, sulh olurken ödedikleri 1-2 milyar Amerikan dolarlık (yıllık karlarının sadece bir kısmı) sulh bedelinin çok ama çok düşük olduğu; bu bakımdan, yaptıkların ihlalin boyutlarının ve sonuçlarının gayet iyi  bir şekilde bilincinde olan bankaların bahse konu sulh anlaşmalarını tabiri caiz ise göbek ata ata kabul ettiğini ve ödemeleri  yaptıklarını düşünüyorum. Nitekim zamanın haklı olduğumu göstereceğini ve kısa süre içinde soruşturma konusu tüm bankalar sulh olma yolunu seçeceğini düşünüyorum. Fakat burada unutulmaması gereken nokta, sulh olmanın bankaları sebep oldukları rekabet ihlalleri nedeniyle karşı karşıya oldukları çeşitli özel hukuk sonuçlarından koruduğu; ancak, bu korumanon sulh anlaşması kapsamında olmayan kişilerin açacağı bireysel (üç katına kadar) tazminat davalarını veya yöneticiler hakkında yürütülen ceza davaları açısından geçerli olmadığı hususudur.

 

LIBOR soruşturmalarında Türkiye’ye döndüğümüzde şu tespitleri bir kez daha vurgulamanın yararlı olduğunu düşünüyorum.

1) Bankalar arasında iletişim çok risklidir (Bilgi değişimi nedir diye düşünenler lütfen aşağıdaki belgeye bakınız. Gerçi aşağıdaki belge, bence, bilgi değişiminin de ötesine geçmiş artık açık bir anlaşma haline gelmiştir).

2) Bu iletişim konularından bazıları rekabete aykırı olmayabileceği gibi, birçoğunun rekabet hukuku anlamında rakipler arasında değiştirilmesi sakıncalı olan bilgilerin değişimi olabilmesi mümkündür. Arada ince bir çizgi vardır ve bu çizginin geçilmesi çok kolaydır.

3) Değiştirilmesi sakıncalı bilgilerin “değiştirilmesi” eyleminin, sektörün ayrılmaz bir işleyiş yöntemi olması fikri bankacılar tarafından öyle kanıksanmıştır ki kimsenin bu değişimin rekabete aykırı olduğu ve yapılmaması gerektiğinden bilgisi yoktur.

4) Yürütülmekte olan soruşturma sayesinde haberdar olunan bu gerçek karşısında “…ne var ki bunda biz bunu hep yapıyoruz…” pozisyonunu almak çok hatalı ve bu pozisyonu alanlara gelecekte yeni soruşturmalar olarak geri dönmesi muhtemel risk alanları yaratan bir durumdur.

5) Tüm dünyada LIBOR hakkında yürütülen soruşturmalar kapsamında bulunan bankalardan hiç birisinin aklına “ne var canım sektörün olayı bu, biz hep böyle yapıyoruz ve bunda da bir anormallik görmüyoruz” tarzı beyanat vermek gelmediği gibi; soruşturmanın sürdüğü ilgili ülkelerdeki politikacıların ya da Avrupa Komisyonu yetkililerinin de “DOJ’un, Avrupa Komisyonu’nun, İngiliz, Kanada veya Japonya rekabet kurumlarının, üstelik halen finansal kriz de devam ederken XXX ülkesinin bankacılık sektörüne zarar verecek bir karar alacağına inanmıyoruz” şeklinde bir demeç vermesi de söz konusu olmamaktadır.

Burada yapmamız gereken, rekabet hukuku anlamındaki yanlışlarımızı inkar etmek değil; onları ülke ekonomisini, küçük yatırımcıları, vatandaşları ve de banka hissedarlarını mağdur etmemek için gelecekte bir defa daha bu ihlalleri yapmamak için gereken tedbirler almak ve rekabet hukuku anlamındaki bilinci artırmaktır. Aksi halde ömrümüz, aynı hataları tekrar tekrar yapıp her defasında farklı sonuçlar almayı bekleyerek, ama bu beklemeyi de Rekabet Kurumu’nun 3. katında bulunan sözlü savunma salonunun önünde yaparak geçecektir diye düşünüyorum.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere…

Examples of Misconduct From Written Communications

 

Manipulative Conduct for Profit Within UBS and In Concert With Other Banks

 

Senior Yen Trader: “I live and die by these libors, even dream about them.” (p. 15).

Senior Yen Trader to submitter: “yes have lots of 1m fixes up till imm so am trying to hold 1m down!” (Dec 5, 2006; p. 14).

Senior Yen Trader to Yen Desk Manager: “[Senior Yen Trader-Submitter] talking again about lowering 3m tibor please can you head it off … is that sorted…?” with the Yen Desk Manager answering “yep”. (“July 24, 2009; pp. 14-15).

Senior Yen Trader: “have put some pressure on a few people i know to get libors up today” (Nov 8, 2006; p. 16).

Senior Yen Trader-Submitter: “i dun mind helping on your fixings, but i'm not setting libor 7bp away from the truth i'll get ubs banned if i do that, no interest in that” (Mar 29, 2007; p. 17)

 

January 19, 2007 (pp. 18-19):

Senior Yen Trader: “hi […], bit cheeky but if you know who sets your libors and you aren't the other way I have some absolutely massive 3m fixes the next few days and would really appreciate a high 3m fix, [Yen Bank C] were one of the lowest y/day at .51. Anytime i can return the favour let me know as the guys here are pretty accomodating to me...”

 

Yen Bank C Trader: “I will try my best, but really fed up with my guys, wanted a high 6m yesterday, but came in really low (our guys one of the main culprits) - got quite badly hit on that.”

 

Senior Yen Trader: “you and me both, you need 6m high? if so will get my guys to set high for you today, yesterday they set 3m up at 57 for me!”

 

April 20, 2007 (p. 19):

Senior Yen Trader: “i know i only talk to you when i need something but if you could ask your guys to keep 3m low wd be massive help as long as it doesn't interfere with your stuff tx in advance … mate did you manage to spk to your cash boys?”

 

Yen Bank B Trader 1: “yes u owe me they are going 65 and 71”

 

Senior Yen Trader: “thx mate yes i do in fact i owe you big time mater they set 64! thats beyond the call of duty!”

November 1, 2007 (p. 20):

Senior Yen Trader: “hello mate, real big favour to ask. could you try for low 6m fix today pls wld be most appreciated. thx mate”

 

Yen Bank B Trader 1: “will try my best dude hows u ??”

Senior Yen Trader: “ok, trading like an idiot today, to be honest just want to take some risk off my book before i come back in dec, have had ok year but management still pushing me for more, have huge 6m fix so if you could help out today would really really really appreciate it! how are you?”

 

June 25, 2009 (p. 40):

Euro Trader-Submitter 1: “u need low 3s and/or 6s? we need low 6s … boys, we send the fixings in about 1hr, so let us know pls”

Euro Trader 1: “low 6s high 12s please”

 

Euro Trader-Submitter 1: “noted”

 

Rates Manager A: “JUST BE CAREFUL DUDE”

 

Euro Trader-Submitter 1: “yeah [Sterling Trader-Submitter 1] gave me ur call update i agree we shouldnt ve been talking about putting fixings for our positions on public chat just wanted to get some transparency though otherwise we end up with the same talks afterwards why we fixed it low or high, from u boys in ldn”

 

Manipulative Conduct Involving Interdealer Brokers

 

Derivatives Broker A1 to Senior Yen Trader: “...just give me a ‘wish list’ at the start of each day and i will compose a beeging letter to [Cash Broker A] after lunch.” (Sep 10, 2007; p. 21).

 

February 9, 2009 (p. 22)

Senior Yen Trader: “do you know your cash desk? ie the guy who covers yen on your cash desk”

 

Derivatives Broker C/D 1: “yes mate i do”

 

Senior Yen Trader: “right from now on I need you to ask him a favour on the fixes i will make sure it comes back to you i alrteady do it with [Brokerage A] basically can you ask him to broke 3m cash ie libor lower for me today i will look after you off the back of it i do that for [Brokerage B] too so emphasise the importance to you just suggest it looks a little softer to his accounts”

 

***

 

Derivatives Broker C/D 1: “just spoke to them and they are on the case”

Senior Yen Trader: “ok mate much appreciated if we do this going forwards it will come back to you in spades”

 

Derivatives Broker A1, referring to panel banks as “sheep” following broker-disseminated information: “[Cash Broker A] sending out higher than he thinks so hopefully the sheep will just copy.” (p. 23).

 

Derivatives Broker A1: “…[Cash Broker A] has been doing a number on some of the contributors because a couple of them were edging their libors slightly lower yesterday before he intervened;” (p. 24)

 

Derivatives Broker A1: “i hope that 6m libor has got me back in your good books!! used all my powers of persuasion on that one;-)” (p. 24)

 

July 7, 2008 (p. 27):

Senior Yen Rates Trader: “1m libor is causing me a real headache .. i need it to start coming lower”

Derivatives Broker B1: “yeah i know mate … ill try and push a few fictitious offers ard this mng see if tahts helps”

 

March 30, 2009 (p. 27):

Senior Yen Trader: “i REALLY REALLY need 1m down to 35 and 3m down to 59 6m i'd prefer unchanged … use the turn to push 1m and 3m down as much as you can … but neeed 3m lower pls by 2bp or so”

 

Derivatives Broker B1: “ok mate ustd ill get on the case … ok im gonna get some spoof offers on the baord 1 3s”

 

Senior Yen Trader: “… you working hard for me?”

 

Derivatives Broker B1: “sure mate of course i know the rules"

 

Senior Yen Trader to interdealer broker: “do the bisness and i’ll sort you out MASSIVE” (p. 27).

 

Senior Yen Trader to interdealer broker: “if you get 3m down you’ll get a decent deal from me tomorrow” (p. 27).

 

Senior Yen Trader to interdealer broker: “if you keep 6s unchanged today I will do f[---]ing one humongous deal with you…Like a 50,000 buck deal whatever. I need you to keep it as low as possible …I’ll pay you, you know, 50,000 dollars, 100,000 dollars … whatever you want… I’m a man of my word.” (Sept. 18, 2008; p. 28).

 

Derivatives Broker A1 to his brokerage colleagues: “…THIS IS GETTING SERIOUS [Senior Yen Trader] NOT HAPPY WITH THE WAY THINGS ARE PROGRESSING HE IS GOING TO HAVE A WORD WITH [Derivatives Broker E1] TO RECTIFY THE SITUATION. CAN YOU PLEASE GET HOLD OF [Cash Broker A] AND GET HIM TO SEND OUT 6 MOS L IBOR AT 0.865 AND TO GET HIS BANKS SETTING IT HIGH. THIS IS VERY IMPORTANT BECAUSE HE IS QUESTIONING MY (AND OUR) WORTH.....GET 6MOS HIGH PLEASE.”

Derivatives Broker A1 cautioning Senior Yen Trader: “if you drop your 6m dramatically on the 11th mate, it will look v fishy, especially if [Yen Bank J] and [Yen Bank F] go with you I'd be v careful how you play it, there might be cause for a drop as you cross into a new month but a couple of weeks in might get people questioning you.” (Jul 22, 2009; p. 36).

 

Group Treasury Directions to “Err on low side”

 

GT-ALM Manger: “It is highly advisable to err on the low side with fixings for the time being to protect our franchise in these sensitive markets. Fixing risk and PNL thereof is secondary priority for now.” (Aug. 9, 2007; p. 43).

 

U.S. Dollar Trader-Submitter to another U.S. Dollar Trader: “as you say always want to err on the low side” with U.S. Dollar Trader responding “we just dont want to give the market a wrong impression. . . we not struggling to get cash…so therefore don’t want to be on the highs of libors (August 10, 2007; pp. 44).

Senior Yen Trader responding to broker’s question as to why submissions were low: “is all senior mngment mate want to show the world we are the strongest bank with loads of liquidity” (Sept. 3, 2007; p. 44, n 26).

 

Yen Desk Manager referring to Group Treasury: “There is some reluctance on their part to move it higher as they are concerned about the reputational risks of putting in a high fix.” (Nov 20, 2007; p. 45, n. 27).

 

US Dollar Trader 1 explaining the direction: “the guidance I got from my management with regards to libors is that we should aim to be in the middle of the pack they also want to see the levels we are posting trough [sic] the hole [sic] curve. (they got GT on their back again as well).” (April 17, 2008; p. 48).

 

US Dollar Trader 1 resisting the direction: “since its my name on the libor fixings then I will fix them appropriately…,” Upon hearing of the resistance, ALM Manager B stated “…he'll go with our levels.” (April 22, 2008; p. 48).

 

ALM Manager B, discussing a reporter’s question concerning why submissions were not higher: “the answer would be ‘because the whole street was doing the same and because we did not want to be an outlier in the libor fixings, just like everybody else’ ....” (May 21, 208; p. 48-49).

 

ALM Manager B, responding to concerns that UBS had become a high outlier: “we should bring it down fast so we are in line by friday with the pack…” (June 17, 2008; p. 50).